Σπονδυλόλυση είναι η λύση της συνέχεια του οστού στη περιοχή μεταξύ της άνω και κάτω αρθρικής επιφάνεια του σπονδύλου. Κύρια αιτία θεωρείται το κάταγμα κόπωσης (stress fracture) στη περιοχή, εξαιτίας επαναλαμβανόμενης επιβάρυνσης της σπονδυλικής στήλης σε υπερκάμψη και υπερέκταση με ή χωρίς στροφή.

Η σπονδυλόλυση εμφανίζεται συνήθως στο 5% του πληθυσμού με μέγιστη συχνότητα στην ηλικία 15 – 20 ετών. Παρατηρείται στο 60% των εφήβων αθλητών της ενόργανης γυμναστικής, της πάλης, του αμερικάνικου ποδοσφαίρου και των καταδύσεων, οι οποίοι υποφέρουν από οσφυαλγία. Σχεδόν το 95% των περιπτώσεων σπονδυλόλυσης αφορούν τον Ο5 σπόνδυλο. Η αμφοτερόπλευρη σπονδυλόλυση μπορεί να εξελιχθεί σε σπονδυλολίσθηση.

Η κλινική εικόνα  παρουσιάζει πόνο στο κατώτερο μέρος της οσφυικής μοίρας (χαμηλή οσφυαλγία). Η διάγνωση γίνεται με την χρήση ακτινογραφικού ελέγχου, αξονικής τομογραφίας και κλινικής εξέτασης.

Σπονδυλολίσθηση είναι η μετατόπιση (ολίσθηση) της σπονδυλικής στήλης πάνω σε ένα σπόνδυλο (συνήθως στον Ο5 και σπανιότερα στον Ο4). Ο όρος βέβαια σημαίνει ολίσθηση ενός σπονδύλου, στην πραγματικότητα όμως πρόκειται περί ολίσθησης ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης πάνω σε έναν σπόνδυλο. Η μετατόπιση στην μεγαλύτερη αναλογία είναι προς τα εμπρός (πρόσθια σπονδυλολίσθηση), προς τα εμπρός και πλάγια (προσθιοπλάγια σπονδυλολίσθηση) και σπανιότερα προς τα πίσω (οπίσθια σπονδυλολίσθηση).

Διακρίνονται 5 τύποι σπονδυλολίσθησης :

• Ισθμική (Είναι η συχνότερη και οφείλεται σε σπονδυλόλυση του ισθμού)
• Τραυματική (Οφείλεται σε κάταγμα του σπονδύλου εκτός του ισθμού)
• Εκφυλιστική (Οφείλεται σε αστάθεια λόγω εκφυλιστικών αλλοιώσεων των μεσοσπονδυλίων δίσκων και των μικρών αρθρώσεων)
• Δυσπλαστική (Οφείλεται σε συγγενείς ανωμαλίες των αρθρικών αποφύσεων, ιδιαίτερα του Ο5 και του Ι1 σπονδύλου)
• Παθολογική (Οφείλεται σε οστικές παθήσεις, όπως η νόσος του Paget)

Ανάλογα με τον βαθμό ολίσθησης της σπονδυλικής στήλης, διακρίνονται 5 στάδια σπονδυλολίσθησης :

1.  0-24%
2. 25-49%
3. 50-74%
4. 75-100%
5. πάνω από 100% ή αλλιώς σπονδυλόπτωση

Οι ασθενείς είναι δυνατόν να εμφανίζουν συμπτώματα ή να είναι ασυμπτωματικοί και η πάθηση να ανακαλυφθεί ύστερα από έναν τυχαίο ακτινολογικό έλεγχο. Όταν υπάρχουν συμπτώματα παρουσιάζεται επίμονη οσφυαλγία, που συνοδεύεται συχνά από ισχιαλγία. Για τη διάγνωση της σπονδυλολίσθησης χρησιμοποιείται η απλή ακτινογραφία, η αξονική, η μαγνητική τομογραφία και η κλινική εξέταση.

Θεραπεία Σπονδυλόλυσης – Σπονδυλολίσθησης

Η θεραπεία της σπονδυλόλυσης και της σπονδυλολίσθησης είναι τις περισσότερες φορές συντηρητική και μόνο σε περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται καλά στην συντηρητική θεραπεία, εφαρμόζεται η χειρουργική θεραπεία (σπονδυλοδεσία κ.ά.).

Στην συντηρητική θεραπεία εφαρμόζεται ανάπαυση, φαρμακευτική αγωγή, ορθοπαιδική ζώνη, προσαρμογή των δραστηριοτήτων και φυσικοθεραπεία.​​​​​​

Η Φυσικοθεραπεία έχει σημαντικό ρόλο στην θεραπεία τόσο της σπονδυλόλυσης, όσο και της σπονδυλολίσθησης. Μέσω ενός εξατομικευμένου προγράμματος Φυσικοθεραπείας στοχεύει στο να απαλλάξει τον ασθενή από τα ενοχλητικά συμπτώματα, τον πόνο, το μούδιασμα στο πόδι, να αποκαταστήσει την κίνηση και να διορθώσει την κακή στάση του σώματος. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει ο ασθενής να επανέλθει γρήγορα και με ασφάλεια στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Ο Φυσικοθεραπευτής αφού πάρει λεπτομερή ιστορικό από τον ασθενή και κάνει την απαραίτητη Φυσικοθεραπευτική Αξιολόγηση θα εφαρμόσει ένα Πρόγραμμα Φυσικοθεραπευτικής Αποκατάστασης με στόχους :

• Την εξάλειψη του πόνου και των μυικών σπασμών στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης
• Την βελτίωση του εύρους κίνησης των μυών της σπονδυλικής στήλης
• Την διόρθωση της κακής στάσης (όταν στέκεται, περπατάει, κάθεται, κοιμάται, σηκώνει βάρη, αθλητικές δραστηριότητες κ.ά.)
• Την επαναφορά της σωστής μυικής ισορροπίας των μυών
• Την βελτίωση της ιδιοδεκτικότητας
• Την διάταση και ενδυνάμωση των μυών
• Την εκπαίδευση του ασθενή στην σωστή εργονομία
• Την πρόληψη υποτροπών

H Φυσικοθεραπεία στην Σπονδυλόλυση – Σπονδυλολίσθηση περιλαμβάνει (ενδεικτικά) :

1. Φυσικοθεραπευτική Αξιολόγηση
2. Υπέρηχο (U/S)
3. Ηλεκτροθεραπεία (Tens, Διαδυναμικά Ρεύματα, Ηλεκτροβελονισμός)
4. Θεραπευτική Μάλαξη
5. Τεχνικές Φυσικοθεραπείας (Κινησιοθεραπεία, Trigger Points Therapy)
6. Μηχανοθεραπεία
7. Λεμφικό Κυκλοφορητή (Lymph Press)
8. Laser Therapy
9. Μονάδα Μαγνητικών Πεδίων​​
10. Εργονομική Εκπαίδευση

Όλα τα θεραπευτικά μέσα που χρησιμοποιεί η Φυσικοθεραπεία, όταν εφαρμοστούν σωστά από έμπειρο και καταρτισμένο Φυσικοθεραπευτή, δεν έχουν καμία απολύτως παρενέργεια για τον οργανισμό και είναι εντελώς ασφαλή.

​

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ :

        – Οσφυαλγία και Ισχιαλγία

        – Κήλη Μεσοσπονδυλίου Δίσκου (Δισκοπάθεια)

        – 10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τον πόνο στην μέση

        – Το άγχος της Μαγνητικής Τομογραφίας